پیش بینی هوا در تابستانهای آینده، موج گرما به افراد بیشتری می رسد - وبلاگ ایتالیا

به گزارش وبلاگ ایتالیا، خبرنگاران-گروه دانش و فناوری، شیوا سعیدی: تابستان 2018 یکی از گرم ترین تابستان های تاریخ به حساب می آید. موج گرما نقاط مختلف زمین را در برگرفته و حتی در بعضی نقاط مانند کانادا، ژاپن و کراچی قربانیانی به جا گذاشته است. اما علاوه بر آن بر چرخه فراوری محصولات کشاورزی نیز خسارت زده است. این درحالی است که از مدت ها قبل دانشمندان درباره عواقب انتشار گازهای گلخانه ای و تغییرات الگوهای آب و هوایی هشدار داده بودند. پدیده ای که با ظهور سونامی های مختلف در اوایل قرن بیست و یکم در آمریکا خودنمایی کرد، اکنون دامنه دار شده و ساکنان زمین را نگران نموده است. درهمین راستا دانشمندان تحقیقات مختلفی انجام دادند و این روند و دلایل و پیامدهای آن را از زوایای مختلف آنالیز نموده اند. این تحقیقات نشان می دهد روند گرمایش زمین همچنان ادامه دارد.

2016 گرمترین سال

گرمایش دنیای روندی نیست که به تازگی شروع شده باشد. طبق تاریخچه ثبت دما، بالارفتن دمای زمین از دهه 1950 میلادی شروع شد. این روند هرچند نامحسوس تا اواخر قرن بیستم ادامه داشت. اما از شروع قرن بیست و یکم روند افزایش دما محسوس تر شده است. 17 مورد از 18 سال بسیار گرم دنیا در 136 سال اخیر، پس از 2001 میلادی رخ داده اند.

درهمین راستا ناسا آمار دقیقی از تغییرات دمای دنیای فراهم نموده است. این سازمان در نموداری متوسط ناهنجاری یا نوسانات سالانه دمای دنیا را نشان می دهد. طبق این نمودار متوسط ناهنجاری دمای دنیا از 1951 تا 1980 میلادی رشد نموده است.

در سال 2001 میلادی متوسط ناهنجاری سالانه دمای هوای زمینANNUAL AVERAGE ANOMALY) 0.54) درجه سانتیگراد بود که این شاخص در 2003 میلادی به 0.61 درجه سانتیگراد رسید. اما پس از کاهشی بسیار شدید، در 2010 میلادی متوسط ناهنجاری سالانه دمای هوا به 0.7 درجه سانتیگراد رسید. این درحالی است که بعد از 2010 میلادی ناهنجاری دما هر سال بیشتر شد. به طوری که در سال 2017 میلادی ناهنجاری سالانه دمای هوای دنیا به 0.9 درجه سانتیگراد رسید.

رکوردهای افزایش دما

از زمان تاریخچه ثبت دماها، سال های 2014 تا 2018 شاهد گرم ترین ماه های می در تاریخ بوده اند.

به هرحال تابستان 2018 چهارمین تابستان گرم تاریخ است. در تابستان جاری گرمایش در سراسر نقاط دنیا دیده شد. دمای هوای دهکده ای در عمان به مدت 51 ساعت متوالی بالاتر از 42 درجه سانتیگراد بود. در ماه جولای دمای 41 درجه سانتیگراد در ژاپن نیز رکورد زد. این درحالی است که 70 نفر در کانادا به دلیل موج گرما فوت نموده اند. در ژاپن بیش از 57 هزار نفر فوت نموده اند. همچنین موج گرما در کراچی نیز 65 قربانی گرفته است. می 2018 همچنین چهل و دومین ماه می است که دمای هوا افزایش می یابد.

نوسانات دمای آب و هوا در می 2018 در نقشه زیر نشان داده شده است.

نوسانات دمای آب و هوا در ژوئن 2018 نیز در نقشه زیر نشان داده شده است.

آسیب پذیرترین نقاط دنیا در برابر پدیده گرمایش زمین

بر اساس اعلام یک سایت تحلیلی، مردم ویتنام و شیلی بیشتر از بقیه کشورها نگران تاثیرات تغییرات جوی هستند. زیرا آسیب پذیرترین کشورها در برابر این تغییرات هستند. اما ساکنان چند کشور در آسیا و آمریکای لاتین نیز تحت تأثیر این موضوع قرار می گیرند. تاثیرات تغییرات جوی و تغییرات آب و هوایی مهمترین چالش در این کشورها به حساب می آید. به طوریکه حتی از مهاجرت، عدم تساوی درآمد، بحران پناهجویان و تروریسم هم مهم تر است.

از سوی دیگر بیش از یک چهارم جمعیت چین، کلمبیا و مکزیک نیز معتقدند تغییرات آب وهوایی بزرگترین تهدید برای مردم است. این درحالی است که طبق تحقیق بانک دنیای ویتنام یکی از آسیب پذیرترین کشورها در رویارویی با تغییرات آب و هوا است. دلیل عمده این آسیب پذیری نیز افزایش سطح دریا است. 85 درصد این کشور در ارتفاع کمتر از 1000 متری سطح دریاست. افزایش سطح دریا، شور شدن آب و گرم تر شدن آب بدان معناست که زندگی برای کشاورزان سخت تر می گردد.

در شیلی نیز خشکسالی عظیمی در 2010 شروع شد و مناطق مرکزی این کشور 10سال با گرمای بی سابقه روبرو بودند. این درحالی است که 80 درصد جمعیت شیلی در مناطق مرکزی آن زندگی می نمایند. منطقه Laguna de Aculeo که زمانی یک مقصد تفریحی محبوب در این کشور بود، اکنون تقریبا خشک شده است. در 2017 این کشور شاهد بدترین آتش سوزی در طبیعت در تاریخ خود بود. در این آتش سوزی بیش از 2300 مایل مربع زمین سوخت.

علاوه بر شیلی، در کلمبیا نیز یکی از مهمترین مسائل تغییرات آب و هوایی است. بیشتر جمعیت کلمبیا در مناطق ساحلی یا رشته کوه های آندس زندگی می نمایند که در آنجا کاهش قابل توجهی ذخایر آب و تنوع زیستی مشاهده می گردد. یخچال های طبیعی کلمبیا هم مانند شیلی به دلیل افزایش دما در حال آب شدن هستند.

این در حالی است که طبق گزارش بانک دنیای، در بلند مدت تمام کشورها در رشته کوه آندس تحت تاثیر تغییرات آب و هوایی قرار می گیرند. ذوب شدن یخچال ها با سرعت بیشتر چرخه آب منطقه ای را دگرگون می نماید.

از سوی دیگر تغییرات آب وهوایی در چین که با آلودگی هوا نیز دست و پنجه نرم می نماید، مردم را نگران نموده است. بیشتر شهرهای بزرگ چین در ساحل و مورد تهدید بالا آمدن آب دریا هستند.

همچنین طبق تحقیقی که پژوهشگران موسسه MIT انجام داده اند همزمان با گرمایش زمین، منطقه حاصلخیز شمال چین (North China Plain) غیرقابل سکونت می گردد. این منطقه بخشی از زمین های اطراف رودخانه زرد است و پرجمعیت ترین منطقه در کره زمین به شمار می آید.

مقصر اصلی گسترش موج گرما

درهرحال با توجه به آنچه گفته شد به نظر می رسد امواج گرما یکی از پیامدهای تغییرات آب و هوایی باشد. شواهد زیادی حاکی از آن است که دنیا در سال های آینده با امواج گرمای طولانی تری دست و پنجه نرم کند. البته شدت این امواج نیز افزایش می یابد.

به نوشته سی ان ان، امواج گرما در دهه های آینده به مسائل بزرگتری تبدیل می شوند زیرا این رویداد در بخش وسیع تری از زمین اتفاق می افتد. این بخشی از یافته های تحقیقی است که در نشریهNature Climate Change منتشر شده است.

امواج گرمای شدید مانند نمونه هایی که در هفته های قبل نیمکره شمالی زمین را سوزانده، بیشتر اوقات یکی از تاثیرات مستقیم تغییرات آب و هوایی ناشی از فعالیت های انسانی قلمداد می گردد.

طبق این تحقیق چنانچه انتشار گازهای گلخانه ای با روند فعلی ادامه یابد، تا 2100 میلادی از هر 4 نفر روی زمین، 3 نفر 20 روز از سال را در معرض گرما و رطوبت ناشی از امواج مرگبار گرما می گذرانند. در حال حاضر از هر 3 نفر یک نفر در چنین شرایطی است.

نمودار متوسط غلظت ماهانه دی اکسید کربن از 1958 تا 2017

حتی اگر انسان با قدرت هرچه تمام تر سعی در کاهش انتشار گازهای گلخانه ای کند، باز هم افزایش دما و سطح رطوبت به افزایش شدت و تراکم امواج مرگبار گرما منجر می گردد.

کامیلو مورا یکی از استادیاران دانشگاه هاوایی می گوید: نگرش ما نسبت به محیط زیست چندان دقیق نبوده است. ما آینده خود را ویران نموده ایم. اکنون درخصوص گسترش امواج گرما نیز اقدامات ما فقط می تواند شرایط را بین بد و بدتر تغییر دهد.

بسیاری از مردم در سراسر دنیا بهای افزایش دمای هوا را می پردازند. این درحالی است که مدل های آب و هوایی نیز نشان می دهند این روند در آینده بدتر می گردد و اگر از انتشار گازهای گلخانه ای کاسته نگردد باید منتظر بود اوضاع آب و هوایی بدتر نیز گردد.

چه چیزی امواج گرما را مرگبار می نماید؟

گروهی از محققان بین المللی به رهبری مورا و دانشگاه هاوایی، طی تحقیقی که در نیچر منتشر شده است، صدها موج گرمای تاریخی را آنالیز کردند تا معین گردد کدام شرایط آب و هوایی خطری بزرگ به حساب می آید. آنها اطلاعات مربوط به 783 موج گرمای مرگبار در 164 شهر از 36 کشور را آنالیز و یک آستانه مشترک برای تحمل گرما کشف کردند که بالاتر از این حد می تواند شرایط را برای انسان مرگبار کند.

این آستانه به عنوان دمای حباب مرطوب (wet-bulb temperature) شناخته شده است. دمای حباب تر در حقیقت ترکیبی از گرما و رطوبت برای ایجاد یک شاخص آنالیز وضعیت نجات انسان در آب و هوای بسیار گرم است.

هنگامیکه دمای حباب مرطوب بالاتر از 35 درجه سانتیگراد برود، بدن نمی تواند خود را خنک کند و در نتیجه انسان فقط چند ساعت می تواند در شرایط مذکور زنده بماند.

اگر حباب دمای مرطوب بیش از 35 درجه سانتیگراد گردد، حتی ورزشکاران با آمادگی بدنی بالا نیز نمی توانند زنده بمانند.

به هرحال شناسایی این آستانه اکنون به ما یاری می نماید شرایطی را شناسایی کنیم که برای مردم خطرناک است. آستانه دما نه با دمای هوا بلکه با رطوبت مرتبط است. عرق کردن بدن انسان فرایندی است که با تبخیر کردن گرما، بدن را خنک می نماید. اما با افزایش رطوبت تاثیرگذاری این فرایند کمتر می گردد.

گسترش تاثیرگذاری امواج گرما در آینده

تحقیقات مختلفی درباره ادامه روند گرما صورت گرفته است که نتایج آن تصویر خوشایندی را از آینده دنیا ترسیم نمی نماید. بر اساس این تحقیقات، آستانه حباب تر در تابستان ها در شهرهایی با آب و هوای گرمتر و مرطوب تر افزایش می یابد. در حال حاضر 30 درصد جمعیت دنیا و حدود 13 درصد سطح خشکی زمین سالانه حداقل 20 روز شاهد رسیدن دما به آستانه گرما هستند. تا 2100 میلادی 74 درصد جمعیت دنیا و حدود 47 درصد سطح خشکی زمین 20 روز از سال را در دمای آستانه گرما زندگی می نمایند.

البته کاهش شدید انتشار گازهای گلخانه ای تا حد کمی به کندتر شدن این روند یاری می نماید. اگر رهبران دنیا به توافقنامه پاریس عمل نمایند، بازهم 50 درصد جمعیت دنیا از نتایج گرمایش شدید آسیب می بینند. اما اگر هیچ کاری انجام نگردد، بیش از 70 درصد جمعیت تحت تاثیر امواج گرما قرار می گیرند.

تحقیقات نشان می دهد حیات انسان و موجودات در مناطق استوایی بیش از نقاط دیگر در خطر خواهد بود. طبق این تحقیق از آنجا که آب وهوای مناطق استوایی در طی سال گرمتر و مرطوب تر است، رسیدن به دمای آستانه زودتر رخ می دهد.

به این ترتیب در مناطقی مانند اندونزی دمای هوا در کل سال بالاتر از حد خطرناک خواهد بود. متاسفانه بسیاری از نقاط دنیا نیز به سختی می توانند خود را با امواج گرما وفق دهند و دسترسی به تهویه هوا و شبکه های توزیع برق نیز مشکل تر خواهد بود. به همین دلیل دولت ها باید علاوه بر در نظر دریافت اقداماتی برای کاهش گازهای گلخانه ای، برای مقابله با پیامدهای این رویدادها نیز آماده شوند. زیرا به نظر می رسد امواج گرما در سال های آینده همچنان بر زندگی انسان تاثیر بگذارد.