اسکورسیزی روایت گر زندگی های نیویورکی - وبلاگ ایتالیا

به گزارش وبلاگ ایتالیا، اسکورسیزی تنها دو کار را قادر بود انجام دهد: او یا در حال فیلم ساختن بود یا در حال تماشای فیلم. او که به دلیل مسائل اقتصادی قادر به تهیه دوربین فیلمبرداری نبود مجبور شد اولین فیلم های خود را نما به نما بر روی صفحه کاغذ نقاشی کند.

مارتین اسکورسیزی متولد 17 نوامبر 1942 در نیویورک به جهان آمد. او به واسطه علاقه خانواده بخصوص پدرش به فیلم یکی از هواداران این صنعت از کودکی شد. خودش می گوید: پدرم مرا به تماشای همه نوع فیلمی می برد، از سه، چهارسالگی مرتب فیلم می دیدم. همین امر سبب شد اسکورسیزی در نوجوانی متخصص فیلم های دهه های چهل و پنجاه هالیوود شود و با علاقه تمام جرئیات تاریخ ساخت و نام بازیگران و فیلمسازان را حفظ کند.

اسکورسیزی فعالیت های حرفه ای سینمایی خود را در خاتمه دوره نظریه مولف، کایه دوسینما آغاز کرد. او تحت تاثیر موج نوی فرانسه و سینمای نئورئالیسم ایتالیا بود. آغاز موفقیت های او در دهه 70 بود. او هم دوره فیلمسازان عظیمی، چون فورد کاپولا، جرج لوکاس، استیون اسپیلبرگ بود. او که به دلیل مسائل اقتصادی قادر به تهیه دوربین فیلمبرداری نبود مجبور شد اولین فیلم های خود را نما به نما بر روی صفحه کاغذ نقاشی کند. فیلم هایی که رنگ خشونت داشتند و اغلب حماسی و ترسناک بودنند. از مهم ترین فیلم های او می توان به خیابان های پایین شهر، راننده تاکسی، گاو خشمکین، رفقای خوب اشاره نمود. او توانسته تمام جوایز معتبر سینمایی جهان را از جمله جایزه اسکار، جایزه انجمن اتحادیه کارگردانان آمریکا، گلدن گلوب، بفتا، کن، ونیز و جایزه امی را از آن فیلم های خود کند.

اسکورسیزی سینماگری است که از ابتدا می توان علاقه او را به تکنیک و به روز بودن رویداد ها دید. او که سال های سال در سینمای آمریکا بود و روایتگر گنگستر های نیویورکی بود با قاب های نیویورک به خوبی آشنا است. او در مقابل تکنیک بسیار متاثر می شود و این در فیلم تماشایی هوگو قابل درک است.

پرآوازه ترین فیلم کوتاه اسکورسیزی، تنها در 6 دقیقه

او ابتدا آغاز به ساختن فیلم های کوتاه کرد. پرآوازه ترین فیلم کوتاه او به نام ریش تراش عظیم (1967) فیلمی بود 6 دقیقه ای در ژانر درام، ترسناک که داستان فردی بدون نام را روایت می نماید که برای تراشیدن ریش وارد حمام می شود فیلم با نما هایی از دستشویی سفید و تمیز و با تأکید بر دستمال توالت و شیر و وان حمام آغاز می شود ناگهان می بینیم که او زخم های عمیقی در صورتش ایجاد نموده است. نما های نزدیک و کلوزآپ تاکیدی است بر جراحات تا اینکه بخواهد هویت فرد را به ما بازگو کند؛ و در نهایت با تیغ گلو خود را می برد. خون روی سر و صورت مرد می ریزد و فیلم به خاتمه می رسد.

پس از خاتمه فیلم، شاید خیلی زود چهره مرد را از یاد ببریم، ولی این زخم ها و خون را هرگز. درون مایه فیلم القاء کننده حس تشویش، اضطراب و پوچی است. این فیلم کنایه ای از جنگ و دخالت های آمریکا در مسائل داخلی ویتنام است و سبب شد نام دیگر فیلم را ویتنام 67 بنامند. از مهم ترین ویژگی های این فیلم این است که مؤلفه های اصلی سینمای اسکورسیزی را می توان در آن یافت. این فیلم آغاز مسیری شد که بعد ها با راننده تاکسی و گاو خشمگین به اوج پیشرفت خود رسید.

روایت گر زندگی های نیویورکی

اولین فیلم بلند اسکورسیزی خاتمه نامه دانشجویی او بود که به همراه دوستانش ساخت فیلم به نام چه کسی در خانه من را می زند؟ با نام دیگر اول من صدا زدم که کاملا سیاه و سفید است و روایتی است از جی. آر یک ایتالیایی آمریکایی که در خیابان های نیویورک سرگردان شده. او با دختری آشنا شده و تصمیم به ازدواج با او می گیرد. راجر ایبرت منقد مشهور آمریکایی این فیلم را یک تجسم شگفت انگیز از زندگی در آمریکا توصیف کرد و از ورود یک کارگردان مهم در سینما اطلاع داد.

یکی دیگر از فیلم های او خیابان های پایین شهر که خود نویسنده آن بود چنان توفیقی برای او رغم زد که توانست در گیشه به فروشی سه میلیون دلاری دست پیدا کند. در این فیلم بود که دی پالما، رابرت دنیرو را با اسکورسیزی آشنا کرد و این آغاز فعالیت هنری این دو نابغه سینمایی شد. در محله ایتالیای کوچک نیویورک، سال 1973ّ، چهار جوان آرزوی موفقیت در کسب و کار یا تبهکاری را در سر می پرورانند تونی از همه عظیم تر است و کافه ای را در محله می گرداند؛ مایک دوست دارد نوجوانان محله را سر کیسه کند، جانی بوی عادت دارد صندوق های پست را از بین ببرد و از نزول خوار ها پول بگیرد بدون اینکه بخواهد آن را پس بدهد و چارلی که برادرزاده رئیس مافیای منطقه دانووا است، فقط می خواهد رستوران داشته باشد. دوربین روی دست در نما های فیلم باعث این شده که حس تشویش دوچندان شود و در هم تنیدگی موسیقی و بازی و فیلمبرداری خشم درونی اثر را بازگو می نماید.

آخرین وسوسه اسکورسیزی

موضوع فیلم های اسکورسیزی صرفا مسائل خشن و کثیف نیویورکی نبود. بلکه می توان ردپای علاقه او به مذهب را نیز در فیلم هایش پیدا کرد: تقریبا تمام قهرمانان مرد فیلم های اسکورسیزی به نوعی مجذوب مذهب هستند برای مثال فیلم راننده تاکسی که فیلمی مهیج روان شناسانه نئو نوآر آمریکایی است شخصیت اصلی این فیلم جوانی تنها و افسرده و عضو سابق نیروی دریایی ایالت متحده است که به تنهایی در نیویورک زندگی می نماید. او از بی خوابی مزمن رنج می برد، برای فرار از بی خوابی شغل تاکسی رانی در شب را انتخاب می نماید و بیشتر با جنایت ها در سطح شهر نیویورک آشنا می شود. قهرمان فیلم می داند که او خشم و غضب خدا را نسبت به زندگی کثیف نیویورک اعمال می نماید.

توصیف شخصیت ها در این فیلم شاهکار است. ما هر لحظه منتظر دانستن ماجرا هستیم، اما هر دم از فهمیدن عقب می مانیم. فیلمی در آخر باید به تفسیر خاتمه آن نشست و انتهایی را برایش متصور شد. یا در فیلم گاو خشمگین که روایتی است از زندگی قهرمان بوکس امریکایی معروف به گاو خشمگین که سودای قهرمانی در سر دارد، اما به دلیل طبیعت خشن خود در زندگی خصوصی و حرفه ای اش دچار مسائل حاشیه ای می شود. جک لاموتا جسم خودش را در مسابقات سنگین بوکس آزار می دهد تا گناهانش را جبران کند. این فیلم که در ژانر زندگینامه ای لست توانسته همچون گذشته به خوبی از پس شخصیت پردازی بر بیاید. تلخی، غم و افسردگی فیلم را ضبط سیاه و سفید تصاویر قابل لمس تر نموده است.

در باب مذهب می توان مهم ترین فیلم اسکورسیزی آخرین وسوسه مسیح مورد آنالیز قرار داد فیلمی که کشمکشی آشکار را با مسیحیت به تصویر می کشد. این فیلم بر اساس رمانی از نیکوس کازانتراکیس ساخته شده است که روایتی از فردی عادی که درگیر وسوسه های شهوانی است و مسیح نامیده می شود. این فیلم جنجال های بسیاری داشت و سبب شد در بعضی از کشور ها مجوز اکران خود را دریافت نکند. اسکورسیزی می گوید: می خواستم مسیح را در زندگی واقعی نشان دهم.

در این فیلم مسیح هویتی انسانی دارد می توان تاثیر مذهب را بر هویت افراد در فیلم های اسکورسیزی یافت. تحریف های اساسی را در این فیلم شاهد هستیم از جمله اینکه: مسیح را نجاری نشان می دهد که سازنده صلیب های مرگ برای یهودیان است. در این فیلم مسیح ظاهری غیر روحانی دارد لاغر با بینی کشیده و پوستی رنگ پریده و ضعیف النفس دیده می شود. در اصل یهودا جای پنهانی مسیح را فاش می نماید، اما در فیلم نشان می دهد که یهودا بهترین یار حضرت مسیح است و خدا از مسیح می خواهد مثل گوسفندی خودش را قربانی کند، اما یهودا گریه می نماید. او با مسیح مخالفت می نماید، اما به اصرار خود مسیح جایش را لو می دهد و بوسه ای هم که بر صورت مسیح در فیلم می زند از عشق و علاقه است نه خیانت.

گاهی کارگردانانی که عمده کارشان فیلمسازی است، برای تنوع بخشیدن به کار و یا شاید دلایل دیگر ترجیح می دهند در جلوی دوربین کنار بازیگران به ایفای نقش بپردازند که این عمل آن ها باعث ثبت لحظاتی خاص در عالم سینما می شود. اسکورسیزی نیز همچون هیچکاک در بعضی فیلم های خود حضوری تک پلانی دارد. او، در بعضی از فیلم هایش، چون گاو خشمگین، پادشاه کمدی، رنگ پول و عصر بی گناهی در قالب نقش هایی کوتاه ظاهر شده است. در فیلم معروف راننده تاکسی نیز نقش مسافر دیوانه تاکسی را بازی می نماید که رابرت دنیرو راننده آن است.

نگهبان راستین تاریخ سینمای آمریکایی

اسکورسیزی علاوه بر ساخت فیلم، نگهبان راستین تاریخ سینمای آمریکایی است. کوشش های او برای حفظ و نگهداری فیلم های قدیمی مثال زدنی است تا جایی که او توانست پیوند دهنده سینمای قدیم آمریکا به سینمای مدرن آن باشد. او سینمای معاصر را مدیون و مرهون سینمای گذشته می داند. اسکورسیزی همراه با استنلی کوبریک و چندین تن از کارگردانان مطرح هالیوودی بنیادی را تاسیس کردنند که هدف آن ها یاری و بازسازی و حفظ فیلم های کلاسیک بود.

همچنین اسکورسیزی طلایه دار و قائم مقام طرحی به نام حمایت از حق مولف فیلم سازان تکنولوژی دیجیتال بود که بی وقفه در راستای این هدف کوشش کرد و در آخر جایزه معتبر جان هیوستون را از آن خود کرد. او در مصاحبه ای می گوید: از اینکه این جایزه را دریافت نموده ام احساس غرور می کنم به نظرم برای بقای تمامیت رسانه، ضروری است تا حق مولف در خصوص فیلمسازان به رسمیت شناخته شده و مورد حمایت قرار گیرد این چیزی است که با تمام وجود به آن معتقدم زیرا، به عنوان یک فیلمساز از میزان صرف وقت، انرژی و کوششی که برای خلق یک فیلم سینمایی می شود مطلع هستم، این سرمایه گذاری فیلم ساز است و شما نمی توانید روی آن برچسب قیمت بزنید. جف اندرو درباره او می گوید: مولفی ناب است. او سینماگری است که از دل مردم آمده و رابطه ای مستقیم با سینمای مردمی دارد.

اسکورسیزی تنها دو کار را قادر بود انجام دهد: او یا در حال فیلم ساختن بود یا در حال تماشای فیلم. او معتقد بود هر فیلم در اصل بازسازی از زندگی است. قرار است آخرین فیلم سینمایی او با بازی رابرت دنیرو و لئوناردو دی کاپریو جلوی دوربین برود. این فیلم برای اکران در سال 2021 برنامه ریزی شده است.