ثبت معنوی خوشنویسی توسط ترکیه صحت ندارد - وبلاگ ایتالیا

به گزارش وبلاگ ایتالیا، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران گفت: بحث ثبت خوشنویسی در یونسکو توسط ترکیه مطرح نیست و در سال 2021 هنر خوشنویسی در فهرست انتظار ثبت میراث ناملموس ایران با عنوان اقدامات پاسدارنده خوب واقع شده است.

به گزارش گروه فرهنگی وبلاگ ایتالیا، طبق کنوانسیون مصوب سال 2003 در یونسکو (سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد)، میراث فرهنگی ناملموس جوامع و کشورها شامل رسوم، بازنمایی ها، تجلیات، دانش ها، مهارت ها و ابزارها، اشیاء، دست ساخته ها و فضاهای فرهنگی مرتبط با آنهاست و ثبتشان، احترام به تنوع فرهنگی و خلاقیت بشری را ترویج می دهد. از این رو، کشورها کوشش می نمایند با ثبت میراس ناملموس خود، علاوه بر حفظ و نگهداری آن از خطر انحراف یا انقراض، توجه دیگر ملل را به آن مقوله جلب نمایند.

در کشورمان نیز با کوشش کمیسیون ملی یونسکو-ایران، نام 35 نفر از مشاهیر و مفاخر ایرانی تا به امروز در فهرست دنیای به ثبت رسیده است. اما اقدام کشورهای همسایه برای ثبت مشاهیر ایرانی یا حتی آلات موسیقی، خاطر ایران دوستان را آزرده است.

در جدیدترین نمونه ، عنوان شده که ترکیه در ماه مارس 2020 (فروردین 99) برای ثبت هنر خوشنویسی به عنوان میراث ناملموس خود اقدام نموده است و میخواهد شهر استانبول را به عنوان پایتخت هنر خوشنویسی اسلامی مطرح سازد.

حجت الله ایوبی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران در این باره گفت: نگرانی نخبگان به ویژه رسانه ها درباره داشته های فرهنگی کشورمان قابل تقدیر و ستایش است و از همین جا قدردان این دقت نظر و دلسوزی آن ها هستم.

وی اضافه نمود: ترکیه در زمان آتاتورک (نخست وزیر، سال 1929) از خط عربی گذر کرد و خط خود را به لاتین تغییر داد اما همچنان پس از گذشت 9 دهه، اهتمام ویژه ای به خوشنویسی و حتی خط فارسی دارد. این اهتمام باید برای ما قابل ستایش باشد.

ایوبی سپس به خبر ثبت دنیای خوشنویسی اسلامی به نام کشور ترکیه واکنش نشان داد و گفت: نخست اینکه این موضوع در حوزه صلاحیت یونسکو و سازمان های تابعه اش نیست؛ بلکه سازمان کنفرانس اسلامی در این حیطه تصمیم گیر است و هر دو سال یک بار شهری را به عنوان پایتخت فرهنگی دنیا اسلام معرفی می نماید. به عنوان نمونه، مشهد در سال 2017 از سوی آیسسکو (سازمان اسلامی، آموزشی، علمی و فرهنگی وابسته به سازمان کنفرانس اسلامی) به عنوان پایتخت فرهنگی دنیا اسلام انتخاب شد. سال جاری ترکیه پیشنهاد کرد که در سال آینده (2021 میلادی)، استانبول با توجه به رویکرد خوشنویسی، پایتخت فرهنگی گردد. بنابراین بحث ثبت خوشنویسی در یونسکو مطرح نیست و ترکیه نیز چنین پیشنهادی را مطرح ننموده اند. چنانچه طبق گفته معاون محترم میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، در فهرست میراث ناملموس یونسکو برای سال 2020 موضوع خوشنویسی اصلا مطرح نیست.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران افزود: ثبت میراث ناملموس در حوزه وظایف کمیسیون ملی یونسکو و وزارت گردشگری و میراث فرهنگی است و ایران در ثبت میراث ناملموس پیروز عمل نموده است.

وی ادامه داد: سه نوع ثبت میراث ناملموس داریم که پاسداری یک نوع از آن است و در سال 2021 هنر خوشنویسی در فهرست انتظار ثبت میراث ناملموس ایران با عنوان اقدامات پاسدارنده خوب واقع شده است.

ایوبی به برگزاری کنفرانس بین المللی راه ابریشم طی سال گذشته در شهر همدان اشاره نمود و ضمن تقدیر از مردمان این دیار گفت: در آن برنامه، کمیسیون یونسکو ایران، تهیه اطلس تعاملات فرهنگی در جهت جاده ابریشم را پیشنهاد کرد که خوشبختانه مورد تصویب نهاده شد. همچنین پیشنهاد ایران این بود که این کار با هنر خوشنویسی انجام گردد؛ این پیشنهاد برای مدیران یونسکو بسیار جذاب بود و می گفتند این اولین بار است که کشورهای دنیا را گرد یک هنر جمع می کنیم.

وی اضافه نمود: قرار بود نخستین اجلاس و نمایشگاه عظیم خوشنویسی راه ابریشم با حضور 23 کشور در مشهد مقدس (به عنوان شهر امام رضا، شهر دانش و خوشنویسی و شهر فردوسی) شهریورماه سال جاری برگزار گردد اما به دلیل شیوه کرونا منتفی شده؛ البته اسناد مربوطه مبادله شده است.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران توضیح داد: برای خوشنویسی ارزش بسیاری قائلیم و تنها هنری که برای آن در کمیسیون یونسکو ایران شورای سیاستگذاری تأسیس شده، هنر خوشنویسی است. ایران نزد دنیایان باید به مهد خوشنویسی تبدیل گردد و خوشبختانه اهالی خوشنویسی هم بسیار همراه هستند. مرجع ملی ثبت میراث ناملموس وزارت گردشگری و میراث فرهنگی است که به شایستگی این وظیفه را انجام می دهند و با همکاری بسیار خوبی که با هم داریم دستاوردهای مطلوبی در این زمینه داشته ایم. ان شاءالله همه کوششمان را در این راستا خواهیم کرد.