کره گیاهی چیست و از چه درست می گردد؟
به گزارش وبلاگ ایتالیا، این روزها افراد بیشتر و بیشتری به سراغ رژیم های گیاهی می روند و دلایل مختلفی هم برای این کار خود دارند: از دغدغه های اخلاقی راجع به محیط زیست گرفته تا نگرانی های مربوط به سلامت فردی. کره گیاهی هم یکی از آن خوراکی های خوش طعمی است که به خاطر عدم استفاده از محصولات حیوانی، به محبوبیت زیادی رسیده است. اما کره گیاهی چیست و از چه درست می گردد و چه تفاوتی با کره سنتی دارد؟ در این مقاله به همین سوالات پاسخ می دهیم.
کره گیاهی چیست ؟
کره گیاهی نوعی جایگزین غیر لبنی برای کره معمولی است که با استفاده از مواد کاملا گیاهی تهیه می گردد. معمولا این کره را با ترکیبی از روغن های گیاهی مختلف مانند روغن نارگیل، پالم یا دانه سویا درست می نمایند و مواد تشکیل دهنده دیگری مانند میوه های فندقی، دانه های مختلف و حتی گاهی علف دریایی را هم در آن پیدا می کنید. بنابراین کره گیاهی گزینه ای ایده آل برای سه گروه از افراد است:
- آن هایی که رژیم گیاهخواری دارند.
- آن هایی که به لاکتوز حساس هستند.
- آن هایی که محدودیت های رژیمی به خصوص را تجربه می نمایند.
تفاوت کره سنتی با کره گیاهی چیست ؟
تفاوت های بسیار زیادی میان کره گیاهی و کره سنتی وجود دارد. در جدول پایین، برجسته ترین تفاوت ها را آنالیز می کنیم.
ویژگی ها | کره گیاهی | کره سنتی |
---|---|---|
تهیه شده از | روغن های گیاهی مانند روغن نارگیل، پالم و دانه سویا | شیر حیوانات، عمدتا شیر گاو |
اندازه چربی | معمولا کمتر، بین 60 تا 80 درصد چربی | معمولا بیشتر، بین 80 تا 85 درصد چربی |
چربی اشباع | معمولا کمتر، 5 یا 6 گرم به ازای هر وعده | معمولا بیشتر، 7 یا 8 گرم به ازای هر وعده |
چربی ترانس | معمولا عاری از چربی ترانس یا حاوی مقادیر اندک | ممکن است اندازهی چربی ترانس داشته باشد |
کلسترول | کاملا عاری از کلسترول به خاطر گیاهی بودن | حاوی کلسترول، معمولا 30 میلی گرم در هر وعده |
کالری | معمولا کمتر، بین 60 تا 100 کالری در هر وعده | بیشتر، بین 100 تا 120 کالری در هر وعده |
طعم | عمدتا شبیه به کره عادی، اما طعم های گیاهی را هم روی زبان احساس می کنید | خامه ای تر و با طعمی غنی تر |
بافت | به خاطر نرمی بیشتر، به آسانی روی نان پخش می گردد | سختی بیشتر که باعث می گردد به راحتی روی نان پخش نگردد |
نقطه ذوب | عمدتا پایین تر، گزینه ای نامناسب برای پخت وپز یا سرخ کردن | بالاتر، گزینه ای مناسب برای پخت وپز و سرخ کردن |
قیمت | معمولا بالاتر، به خاطر استفاده از مواد گیاهی و رویه های فراوریی هزینه بر | پایین تر، به خاطر وفور مواد لبنی و سهولت در فراوری |
آیا کره گیاهی همان مارگارین است؟
کره گیاهی و مارگارین از این لحاظ به یکدیگر شباهت دارند که هر دو نوعی اسپرید (Spread) گیاهی به حساب می آیند که می توانند به جای کره حیوانی استفاده شوند. با این حال، تفاوت هایی هم میان این دو به چشم می خورد. مارگارین معمولا ترکیبی از از روغن های گیاهی است، اما کره گیاهی مواد دیگری مانند میوه های فندقی و روغن نارگیل را هم در خود دارد. بعضی سازندگان کره گیاهی هم از مخمر تغذیه ای یا سرکه سیب برای طعم دادن به آن استفاده می نمایند.
مواد تشکیل دهنده کره گیاهی چیست ؟
کره گیاهی از مواد مختلفی تشکیل شده که همگی عاری از محصولات حیوانی هستند. از سوی دیگر اگرچه دستورالعمل های مختلفی برای تهیه این نوع کره وجود دارد، اما چند ماده به خصوص را در تمامی محصولات موجود در بازار پیدا می کنید. از جمله این مواد باید به روغن های گیاهی، آجیل ها و دانه های مختلف اشاره نمود که بافتی خامه ای و قابل پخش شدن به وجود آورده و طعم کره را بهبود می دهند.
در ادامه هرکدام از این مواد را جداگانه آنالیز می کنیم:
- روغن گیاهی: روغن های گیاهی از رایج ترین مواد تشکیل دهنده کره گیاهی به حساب می آیند. این روغن ها که از منابع مختلفی مانند نارگیل، پالم و یا کانولا به دست می آیند، معمولا نقش عنصر پایه را برای کره ایفا می نمایند. این روغن ها انبوهی چربی سالم و طعمی خنثی دارند و بنابراین می توانند در دستورهای مختلف مورد استفاده قرار بگیرند. ناگفته نماند که روغن های گیاهی معمولا با موادی دیگر مانند شیر بادام ترکیب می شوند تا بافتی خامه ای تر و غنی تر به دست بیاید.
- میوه های فندقی: آن دسته از میوه های فندقی که در انواع آجیل استفاده می شوند هم گزینه ای محبوب برای تهیه کره گیاهی به حساب می آیند. بادام و بادام هندی از رایج ترین میوه های فندقی موجود در کره گیاهی به حساب می آیند، چرا که چربی زیاد دارند و به راحتی با بافت کره درمی آمیزند. کره ای که حاوی این میوه ها باشد معمولا غنای طعم بیشتری دارد. علاوه بر این بادام و بادام هندی حاوی اندازه زیادی پروتئین هستند و می توانند برای هر رژیمی مناسب باشند.
- دانه ها: دانه هایی مانند تخمه آفتاب گردان و دانه های کدو تنبل هم راه خود را به بعضی از کره های گیاهی باز نموده اند. این دانه ها معمولا تبدیل به پودر و بعد با مواد دیگر ترکیب می شوند تا بافت خامه ای مورد احتیاج را به خود بگیرند. با افزودن دانه ها می توان منتظر طعمی خاکی و آجیلی در کره بود. علاوه بر این، دانه ها اندازه زیادی پروتئین و فیبر دارند.
جدول اطلاعات غذایی کره گیاهی
تا اینجا به خوبی متوجه شدیم که کره گیاهی چیست و از چه موادی ساخته می گردد. اما با مصرف این خوراکی مجذوب کننده چه موادی و به چه اندازه وارد بدن مان می گردد؟ جدول پایین، اطلاعات غذایی یک قاشق غذاخوری کره گیاهی (معادل 14 گرم) را نشان می دهد:
کالری | 100 |
چربی | 11 گرم |
چربی اشباع | 7.2 گرم |
چربی ترانس | 0 |
کلسترول | 0 |
سدیم | 90 میلی گرم |
کربوهیدرات | 0 |
پروتئین | 0 |
کره گیاهی در قیاس با انواع کره
کره گیاهی از نظر اندازه کالری در هر قاشق غذاخوری و همینطور اندازه چربی، تفاوتی با کره معمولی ندارد. با این حال چربی اشباع کمتری در کره گیاهی پیدا می کنید که جزو چربی های ناسالم دسته بندی می شوند.
در قیاس با سایر اسپریدهای گیاهی مانند روغن زیتون و آووکادو، کره گیاهی کالری و چربی اشباع بیشتری دارد. در عین حال، اندازه چربی اشباع (نوعی سالم تر از چربی) هم در کره گیاهی کمتر از دو اسپرید دیگر است.
در جدول پایین، اطلاعات غذایی مربوط به کره گیاهی، کره سنتی، روغن زیتون و اسپرید آووکادو را به ازای یک قاشق غذاخوری (14 گرم) مشاهده می کنید:
ماده غذایی | کره گیاهی | کره سنتی | روغن زیتون | اسپرید آووکادو |
---|---|---|---|---|
کالری | 100 | 100 | 120 | 70 |
مجموع چربی | 11 گرم | 11 گرم | 14 گرم | 6 گرم |
چربی اشباع | 7 گرم | 7 گرم | 2 گرم | 1 گرم |
چربی ترانس | 0 | 0.5 گرم | 0 | 0 |
کلسترول | 0 | 30 میلی گرم | 0 | 0 |
سدیم | 90 میلی گرم | 90 میلی گرم | 0 | 50 میلی گرم |
مجموع کربوهیدرات | 0 | 0 | 0 | 2 گرم |
پروتئین | 0 | 0 | 0 | 1 گرم |
مزایای مصرف کره گیاهی چیست ؟
با توجه به اینکه کره گیاهی به صورت کامل با روغن های گیاهی تهیه شده و عاری از محصولات حیوانی است، با استفاده از این محصولات می توانید منتظر اثراتی مثبت بر سلامت خود و همینطور محیط زیست باشید.
1. آکنده از چربی های تک اشباع نشده
چربی های تک اشباع نشده نوعی از چربی های غیر اشباع هستند که معمولا در روغن های گیاهی و میوه های فندقی پیدا می شوند. رژیم هایی که انبوهی چربی تک اشباع نشده دارند، یاری قابل توجهی به سلامت قلب، کنترل قند خون و همینطور دستیابی به تناسب اندام می نمایند.
چندین پژوهش تا امروز نشان داده اند که با جایگزین کردن چربی های تک اشباع نشده به جای چربی های اشباع، می توانید ریسک اضافه وزن و بیماری های قلبی را کاهش دهید. از آن جا که روغن های گیاهی گوناگون مانند روغن زیتون و آووکادو منبعی غنی از این نوع چربی هستند، کره های گیاهی هم معمولا چربی تک اشباع نشده بیشتری نسبت به کره لبنی دارند.
2. چربی اشباع کمتر
در قیاس با کره معمولی، کره های گیاهی معمولا چربی اشباع کمتری دارند. برخلاف آنچه عموم مردم تصور می نمایند، تحقیقات، نشان دهنده ارتباط مستقیمی میان مصرف چربی اشباع و ابتلا به بیماری های مزمن مانند بیماری های قلبی یا سکته نیستند. با این حال، محققان می گویند که چربی اشباع می تواند خطر فاکتورهای اثرگذار بر بیماری های قلبی را افزایش دهد، مواردی مانند افزایش سطح LDL (یا کلسترول بد)، کاهش سطح HDL (یا کلسترول خوب) و همینطور سطح پروتئینی به نام آپولیپوپروتئین بی.
این نگرانی هم وجود دارد که مصرف زیاد چربی اشباع، التهاب را افزایش می دهد که آن هم به افزایش خطر بعضی بیماری های مزمن یاری می نماید. در طرف دیگر ماجرا رژیم های گیاهی را داریم که خطرات بیماری های قلبی و التهاب مزمن را کاهش می دهند. اگرچه هنوز احتیاج به پژوهش های هرچه بیشتر وجود دارد، باید اشاره نمود که بعضی روغن های گیاهی مانند روغن نارگیل و پالم منبعی غنی از چربی اشباع به حساب می آیند. در نتیجه، کره های گیاهی هم معمولا چربی اشباع بیشتری نسبت به همتایان لبنی خود دارند.
3. گزینه ای بهتر برای محیط زیست
کاهش مصرف محصولات حیوانی و دنبال کردن الگوهای غذایی گیاهخواری، مزایای فراوانی برای محیط زیست دارد. از جمله اینکه نشر گازهای گلخانه ای و همینطور مصرف آب به شکل قابل توجهی کاهش پیدا می نماید. برای مثال پژوهش ها نشان می دهد که با کنار گذاشتن رژیم های سنتی و دنبال کردن الگوهای گیاهی و پایداز می توان بین 20 تا 30 درصد از فراوری گازهای گلخانه ای و همینطور بهره برداری از زمین کاست.
البته روغن پالم که عمدتا از درخت نخل روغنی در غرب و جنوب غرب آفریقا به دست می آید و راه خود را به بعضی از کره های گیاهی هم باز نموده، اندکی جنجال برانگیز است. گفته می گردد افزایش تقاضا برای این روغن، پیامدهای منفی متعددی برای محیط زیست داشته، از جمله جنگل زادیی گسترده و نابودی تنوع حیات وحش.
4. جایگزینی بی دردسر برای کره
با توجه به اینکه این روزها محصولات زیادی به گونه ای طراحی می شوند که طعم و بافتی کاملا شبیه به کره معمولی داشته باشند، کره گیاهی می تواند جایگزینی عالی در طرز تهیه انواع تست صبحانه و همینطور پخت وپز باشد. علاوه بر این، کره گیاهی به درد آن هایی می خورد که از حساسیت به لاکتوز یا لبنیات رنج می برند.
البته باید در نظر داشت که کره سنتی نقشی مهم در بافت و طعم نهایی بسیاری از کیک ها، نان ها و شیرینی ها ایفا می نماید و دلیل این موضوع، آب موجود در آن و خواص شیمیایی منحصر به فردش است. خوشبختانه در حال حاضر می توانید کره های گیاهی به خصوصی را در بازار پیدا کنید که اثری مشابه به کره عادی در نان پزی و شیرینی پزی دارند.
کره گیاهی چه معایبی دارد؟
حالا که می دانیم مزایای مصرف کره گیاهی چیست ضروری است معایب آن را هم آنالیز کنیم، معایبی مانند کیفیت مواد تشکیل دهنده، محتوای امگا-6 و قیمت.
1. شدیدا فرآوری شده
درست مانند رویه ای که با بعضی از خوراکی های گیاهی مانند شیر جو دو سر و پنیر گیاهی در پیش گرفته می گردد، بعضی محصولات گیاهی ممکن است شدیدا فرآوری شده باشند. تحقیق ها نشان می دهند رژیم هایی که غذاهای فرآوری شده بیشتری دارند، مواد مغذی کمتری را به شما می رسانند و خطر ابتلا به اضافه وزن و بیماری های قلبی را افزایش می دهند.
هنگامی که مشغول خرید کره گیاهی هستید، در پی محصولاتی بگردید که روغن های تصفیه شده کمتری داشته باشند و بدون افزودنی های مصنوعی مانند مواد نگه دارنده، رنگ های خوراکی و طعم دهنده ها به دست تان برسند. علاوه بر این، کره گیاهی بعضی از مهم ترین مواد مغذی را به شما نمی رساند و بنابراین باید برای حفظ سلامت خود، آن را در مقادیر متعادل مصرف کنید.
2. آکنده از اسیدهای چرب امگا-6
علاوه بر چربی های تک اشباع نشده، بسیاری از روغن های گیاهی موجود در کره های گیاهی، انبوهی چربی چنداشباع نشده هم دارند، از جمله اسیدهای چرب امگا-6. اسیدهای امگا-6 و امگا-3 نوعی از چربی های چنداشباع نشده هستند که بدن شما به تنهایی قادر به فراوری آن ها نیست و بنابراین باید به وسیله رژیم غذایی به دست بیایند.
اگرچه هر دو چربی اهمیت زیادی دارند، رژیم هایی که حاوی انبوهی امگان-6 باشند اما امگا-3 چندانی شامل نشوند، سطح التهاب را در بدن افزایش می دهند. محققان متوجه شده اند که روغن های گیاهی یکی از اصلی ترین منابع دریافت امگا-6 در هر رژیمی به حساب می آیند.
برای اینکه بتوانید به نقطه تعادلی میان تمام این چربی های ضروری برسید، ضروری است به سراغ سایر منابع گیاهی امگا-3 مانند دانه چیا، دانه بزرک (تخم کتان) و روغن جلبک دریایی بروید. اگر کاملا گیاهخوار نیستید، ماهی های چربی مانند سالمون و ساردین می توانند منابع معرکه ای از امگا-3 باشند.
3. قیمت بالاتر
یکی دیگر از معایب بالقوه کره گیاهی، قیمت بالاتر آن نسبت به کره معمولی است. اگرچه بعضی از برندها به سراغ قیمت گذاری های رقابتی تر رفته اند، بعضی کره های گیاهی می توانند دو برابر گران تر از کره لبنی باشند.
4. احتمال وجود مواد آلرژی زا
اگرچه کره گیاهی گزینه ای خوب برای آن هایی به شمار میرود که از عدم تحمل لاکتوز و حساسیت به لبنیات رنج می برند، اما در هر صورت موادی آلرژی زا را در آن پیدا می کنید. برای مثال بعضی کره های گیاهی حاوی سویا، میوه های فندقی یا گلوتن هستند. اگر آلرژی های غذایی دارید، بسیار مهم است که لیست مواد تشکیل دهنده کره گیاهی را آنالیز نموده و بعد تصمیم به خرید آن بگیرید.
جمع بندی و پاسخ به سوالات متداول راجع به کره گیاهی چیست ؟
کره گیاهی جایگزینی سالم و پایدار برای کره معمولی است که اغلب اوقات بدون هیچ گونه ماده لبنی و حیوانی تهیه می شوند. این کره مزایای مختلفی به همراه می آورد و نه تنها هیچ کلسترولی ندارد، بلکه مقادیر کمی از کالری و چربی های اشباع را هم شامل می گردد. برای تهیه این نوع از کره، از ترکیب روغن های گیاهی، میوه های فندقی و دانه های مختلف استفاده می گردد. در نهایت باید گفت که چه رژیم وگان داشته باشید و چه در پی راهی برای کاهش مصرف محصولات حیوانی باشید، کره گیاهی گزینه ای مجذوب کننده و انعطاف پذیر است که در انواع خوراکی ها کاربرد دارد.
آیا کره گیاهی برای سلامت بدن خوب است؟
کره گیاهی را می توان گزینه ای سالم تر از کره های سنتی و لبنی به حساب آورد، چون معمولا به جای چربی حیوانی، با روغن های گیاهی تهیه می شوند. با این حال انواع مختلفی از کره های گیاهی را در بازار می یابید که بعضی از آن ها شدیدا فرآوری شده هستند یا همراه با افزودنی هایی مانند مواد نگه دارنده و امولسیفایرها به دست تان می رسند. بنابراین بسیار مهم است که لیست مواد تشکیل دهنده و جدول ارزش غذایی کره های گیاهی را آنالیز کنید تا برترین گزینه را برای رژیم خود انتخاب کنید.
مواد تشکیل دهنده کره گیاهی چطور ترکیب می شوند؟
مواد تشکیل دهنده کره گیاهی (یعنی روغن های گیاهی، میوه های فندقی و دانه ها) معمولا با طعم دهنده هایی مانند نمک، مخمر و گیاهان ترکیب می شوند تا محصولی خوش طعم به دست آید. در واقع این مواد آنقدر با یکدیگر ترکیب می شوند تا بافتی روان و خامه ای پیدا نمایند و بتوانید از آن ها در خوراکی های مختلف بهره ببرید.
منبع: کتاب کاله