درباره نشانگان روده نشت کننده: آیا افزایش نفوذپذیری روده ها دلیل مسائل شما است
به گزارش وبلاگ ایتالیا، شاید شما هم درباره نشانگان روده نشت کننده (leaky gut syndrome) یا روده نشت کننده شنیده باشید. بعضی آن را دلیل طیف گسترده ای از عوارض درازمدت از نشانگان خستگی مزمن تا ام اس (اسکلروز متعدد) می دانند، اما این نشانگان هنوز به صورت یک تشخیص پزشکی رسمی درنیامده است.
اصطلاح روده نشت نماینده (leaky gut) به معنای افزایش نفوذپذیری روده و در پی آن وارد شدن باکتری ها، سموم و سایر مواد زیانبار به وسیله دیوار روده به درون خون اصطلاحی نسبتا تازه است و پژوهش ها درباره آنها عمدتا در حوزه علوم پایه بوده است، اما علاقه فزاینده ای بوجود آمده است که داروهایی ساخته گردد که بتوان آنها را در بیماران برای مقابله با اثرات این مشکل به کار برد.
افزایش نفوذپذیری روده دلیل یا علامت بیماری؟
چندین متر حلقه های روده درون شکم شما دارای یک سطح پوشش درونی وسیع هستند که بر روی هم سطح بیش از 370 متر مربع دارند. هنگامی که روده ها به درستی عمل می نمایند، این پوشش درونی سد محکمی ایجاد می نماید که مواد جذب شده به درون خون را کنترل می نماید.
از دست رفتن سلامت این پوشش درون و نفوذپذیر شدن آن امکان عبور مواد غذایی کاملا هضم نشده، سموم و میکروب ها را به درون بافت زیرین آن می دهد. این شرایط ممکن است باعث ایجاد التهاب و تغییرات در ترکیب باکتری های طبیعی روده گردد که به نوبه خود به ایجاد مسائل تازهی در دستگاه گوارش و فراسوی آن بینجامد. پژوهش های اخیر نشان داده اند که تغییر در باکتری های طبییعی روده یا به اصطلاح فلور روده و التهاب ناشی از آن ممکن است نقشی در ایجاد چند بیماری مزمن شایع داشته باشد.
از طرف دیگر افزایش نفوذپذیری روده یک خصوصیت شناخته شده چندین بیماری التهابی و خودایمنی مبتلانماینده دستگاه گوارش از جمله بیماری التهابی روده (IBD) و بیماری سلیاک است. اما دانشمندان دراین موارد این افزایش نفوذپذیری روده را علامت بیماری به شمار می آورند نه دلیل آن. این بیماری ها باعث التهاب مزمن در روده ها می گردد و این امر به نوبه خود به تخریب سد پوشش روده در طول زمان می انجامد.
گرچه دانشمندان مواردی از افزایش نفوذپری روده را در افراد پیش از تشخیص این بیماری ها هم یافته اند، اما آنها هنوز شواهد را آنقدر کافی نمی دانند که افزایش نفوذپذیری را دلیل خود بیماری بشمارند و با احتمال بیشتر آن را نشانه اولیه بیماری به حساب می آورند.
علائم و بیماری های مربوط شده با افزایش نفوذپذیری روده ها
- مسائل گوارشی مانند اسهال، آروغ زدن و یبوست.
- آلرژی های غذایی و عدم تحمل های غذایی
- بیماری های خودایمنی مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید
- خستگی، عدم تمرکز و گیجی و به اصطلاح مه مغزی
- مسائل پوستی مانند اگزما و آکنه
- درد مفاصل
- اختلال های خلقی مانند افسردگی و اضطراب
افزایش نفوذپذیری روده در چه کسانی و چرا؟
روده های ما به هر حال کاملا نفوذناپذیر نیستند و اصولا کارشان این است که اجازه عبور مواد غذایی و سایر مولکول ها را بدهند. ممکن است بعضی از ما استعداد ژنتیکی داشته باشیم که ما را به تغییرات در دستگاه گوارش حساس تر کند، اما همواره نمی تواند مسائل را به ژن ها نسبت داد. زندگی مدرن واقع محرک اصلی التهاب روده ها است. شواهد فزاینده ای نشان می دهند رژیم غذایی معمول غربی یا آمریکایی که اندازه فیبرهای خوراکی در آن کم است و حاوی میزان زیادی قند و چربی های اشباع است، ممکن است در ایجاد این روند دخیل باشد. مصرف مفرط الکل و استرس همه ممکن است تعادل در روده ها را به هم بزنند.
تحقیقات نشان داده اند که در بعضی از بیماری های گوارشی مانند بیماری سلیاک، بیماری کرون (یکی از انواع بیماری التهابی روده) و نیز در نشانگان روده تحریک پذیر (IBS) افزایش نفوذپذیری روده مکن است نقشی ایفا نماید. اما بزرگترین پرسش این است که آیا افزایش نفوذپذیری روده می تواند اثراتی فراسوی روده ها در جاهای دیگر بدن هم داشته باشد یا نه. بعضی از تحقیقات افزایش نفوذپذیری روده ها را با بیماری های خودایمنی مانند بیماری لوپوس، دیابت نوع یک و ام اس (اسکلروز متعدد)، فیبرومیالژی، آرتریت، آلرژی، آسم، آکنه، چاقی و حتی بیماری های روانی ارتباط داده اند. با این حال، هنوز ضروری است آنالیز های بالینی در انسان ها انجام گردد تا بتواند رابطه سببی را در این موارد اثبات کرد.
شیوه های پزشکی جایگزین و مکمل و نفوذپذیری روده ها
گرچه پزشکی بر مبنای علمی هنوز به نتیجه قاطعی در خصوص موضوع تاثیر نفوذپذیری روده نرسیده است، اما کارورزان پزشکی به اصطلاح جایگزین یا مکمل مدت ها است که به موضوع بهبودی روده ها توجه داشته اند و در بسیاری از فرهنگ ها در سراسر حهان هم اغلب رژیم های غذایی خاصی تجویز می گردد تا ادعا می گردد در این بهبودی نقش دارند. از جمله اقدامات اولیه در این مورد حذف کردن غذاهایی از رژیم غذایی است که التهابی یا تغییردهنده فلور طبیعی میکروبی روده ها تصور می شوند. از جمله شایع ترین این غذاها و مواد حذف شده می توان به الکل، غذاهای تولید شده، بعضی از داروها و بعضی از غذاهای عامل آلرژی ها و حساسیت ها اشاره نمود.
گرچه بحث و اختلاف نظر در باره اینکه آیا روده نشت پذیر می تواند در انسان ها عامل بیماری ها در خارج از دستگاه گوارش باشد یا نه، همچنان ادامه دارد، اما مصرف رژیم غذایی حاوی مواد مغذی و تولید نشده از جمله غذاهایی که به فروکش کردن التهاب یاری می نمایند یا پرهیز از غذاهایی که علل شناخته شده ایجاد التهاب هستند، ایده خوبی به نظر می رسد چرا که دست کم ممکن است به بازسازی پوشش روده و تعادل بهتر در فلور میکروبی روده یاری نمایند.
منبع: همشهری آنلاین