بازگشت سود 18 درصدی - وبلاگ ایتالیا

به گزارش وبلاگ ایتالیا، گزارش ها حاکی از آن است که بانک ها و موسسات اعتباری انتشار اوراق گواهی سپرده مدت دار با نرخ سود 18 درصد را در دستور کار قرار داده اند. بعضی از بانک ها این فرایند را در روز های اخیر شروع نموده اند و بعضی دیگر، از ابتدای هفته آینده در دستور کار قرار خواهند داد. نرخ شکست این اوراق 10 درصد گزارش شده است. این اوراق یکساله با نام بوده و قابلیت انتقال به شخص دیگر وجود ندارد.

به گزارش دنیای اقتصاد، پیش از این بانک ها و موسسات اعتباری در یک اقدام هماهنگ نرخ سود سپرده های یکساله را تا 15 درصد کاهش داده بودند. این موضوع به دنبال کاهش نرخ سود در بازار بین بانکی رخ داد. آنالیز ها نشان می دهد نرخ سود در بازار بین بانکی، تا سطح 16 درصد نیز کاهش یافت و تصمیم کاهش نرخ سود سپرده ها نیز به دنبال این تصمیم اتخاذ شد. اما دو سوال معین وجود دارد، لزوم انتشار اوراق با توجه به کاهش سود سپرده به 15 درصد چیست؟ و سوال دیگر این است که چرا در حال حاضر، بانک ها منابع خود را از بازار های جایگزین نظیر بازار بین بانکی تامین اقتصادی نمی نمایند؟

مزیت اوراق نسبت به سپرده

بانک ها به طور سنتی برای دریافت منابع از مشتریان خود، سپرده های مدت دار تعریف می نمایند، این سپرده ها با توجه به ویژگی هایی که دارند می توانند جذابیت های مختلفی داشته باشد. اوراق گواهی سپرده ای که در بانک ها منتشر می گردد، مشابه سپرده های یکساله است، اما بعضی مزیت ها نیز نسبت به این سپرده ها دارد. شباهت های این اوراق با سپرده بانکی است که هر دو یکساله بوده، نرخ سود به صورت ماهانه اختصاص پیدا می نماید و هر دو جزو سرمایه گذاری بدون ریسک محسوب می شوند. به نوعی هر فردی که به دنبال تحقق سود بدون دغدغه است، از این ابزار ها در بانک ها استفاده می نماید. اما اوراق جدید بانکی، بعضی مزیت ها را نیز دارد.

نخست این است که نرخ سود این اوراق 18 درصد است، به بیان دیگر سه واحد درصد بیشتر از نرخ سود سپرده یکساله است. موضوع دوم این است که نرخ شکست بالاتری دارد، به این معنی که اگر فردی بخواهد پول خود را زودتر از موعد یک سال از بانک خارج کند، چه سودی تعلق می گیرد. این نرخ برای سپرده های یکساله 8 درصد و برای اوراق گواهی سپرده 10 درصد تعریف شده است.

نکته دیگر این است که گواهی اوراق سپرده با نام است، اما قابلیت معامله در بازار ثانویه و قابلیت انتقال را ندارد؛ بنابراین طبیعی است افرادی که به دنبال سپرده گذاری یکساله و بدون ریسک باشند به این نوع سرمایه گذاری در بانک ها روی آورند.

لزوم انتشار اوراق بانک ها است

یکی از سوالات مهمی که در حال حاضر مطرح است این است که چرا پس از کاهش نرخ سود سپرده به 15 درصد، بانک ها اجازه انتشار اوراق با نرخ سود 18 درصدی را پیدا کردند؟ در میانه فروردین ماه بانک ها توافق کردند که نرخ سود سپرده های یکساله را 15 درصد معین نمایند، این موضوع به این معنی است که بانک ها دیگر نباید نرخی بالاتر از سطح 15 درصد برای سپرده ها پرداخت نمایند. اما این تصمیم با یک سیاست جانبی همراه شد.

در روز اول اردیبهشت ماه روزنامه دنیای اقتصاد در یک گزارش با عنوان سود 18 درصدی از راستا اوراق به این نکته اشاره نمود که بانک ها این امکان را دارند بر حسب احتیاج خود، اوراق گواهی سپرده با نرخ سود 18 درصد به مشتریان ارائه دهند. در حقیقت، بانک ها در صورت احتیاج می توانند از این ابزار استفاده نمایند و این موضوع، اهرمی برای حفظ سپرده های بلندمدت بانکی است. اما این تفاوت وجود دارد که حجم انتشار این اوراق محدود خواهد بود و متناسب با احتیاج بانک ها منتشر خواهد شد؛ بنابراین در حقیقت برای بانک ها، ابزاری در نظر گرفته شده است که بتوانند تعادل میان منابع و مصارف خود را حتی با سیاست کاهش نرخ سود بانکی حفظ نمایند.

تفاوت با بازار بین بانکی

پرسش دوم این است که با توجه به کاهش نرخ سود در بازار بین بانکی، چرا بانک ها احتیاج های خود را از این بازار تامین نمی نمایند؟ برای پاسخ به این پرسش باید کمی ماهیت بازار بین بانکی را تشریح کرد. بازار بین بانکی، یک بازار برای سپرده گذاری یا تسهیلات دهی یک شبه میان بانک ها است؛ بنابراین بانک ها عموما کسری های روزانه خود را از این بازار تامین می نمایند.

با توجه به این موضوع بانک ها نمی توانند حساب بلندمدتی روی منابع بازار بین بانکی نمایند، این در حالی است که انتشار اوراق یکساله باعث می گردد که منابع به شکل بلندمدت در اختیار بانک ها قرار گیرد و در نتیجه قدرت بانک ها در اعطای تسهیلات بانکی حفظ گردد؛ بنابراین فعالیت در بازار بین بانکی بیشتر بر تامین اقتصادی کوتاه مدت تمرکز دارد، این در حالی است که تامین اقتصادی به وسیله اوراق برای تعادل منابع بلندمدت است. در نتیجه این ابزار برای حفظ تعادل در بلندمدت در اختیار بانک ها قرار گرفته است.

در مجموع به نظر می رسد که بانک ها در هفته آینده انتشار این نوع اوراق را در دستور کار قرار دهند و بسیاری از مشتریان نیز می توانند پس از اتمام مهلت سپرده های یکساله خود، خرید اوراق گواهی سپرده را جایگزین آن نمایند، تا بدون ریسک بهره لازم را از این طریق کسب نمایند. این ابزار می تواند به تور جدید بانک ها برای جذب منابع و سپرده ها تبدیل گردد. اما در هر حال جذابیت های بازار های موازی مانند بورس، می تواند به نوعی یک تهدید برای منابع بانکی محسوب گردد.